-
1 во цвете лет
-
2 выбить из колеи
царды фаткæй аиртасын, царды фæткæй ачиуын кæнын, схæтæнхуаг кæнын -
3 житье-бытье
царды уаг, цæрдтытæ, цæрынтæ ‘мæ хæрынтæ -
4 на заре жизни
-
5 жизнь
жен.1. в разн. знач. цард, цæрæнбонзаконы жизни – царды закъонтæ
семейная жизнь – бинонты цард
праздная жизнь – æнæкуыст цард, æвæлмон цард
всю жизнь – цæрæнбонты
образ жизни – царды уаг
2. (оживление) змæлдулицы полны жизни – уынгтæ змæлдæй седзаг сты
на всю жизнь – цæрæнбонты, амæлынмæ
провести в жизнь – царды мидæг атæрын
-
6 бытовать
несовер. уын, царды уын, царды ахадын -
7 жизненный
прил.1. царды –, цæрæнжизненный процесс – царды процесс
жизненный вопрос – ахсджиаг фарста
-
8 житейский
прил. царды –, æрвылбоныжитейские мелочи – царды (æрвылбоны) ницæйаг хъуыддæгтæ
-
9 практический
прил. практикон, царды ахадгæ, царды хъæугæ -
10 автобиография
жен. автобиографи, хи царды ныффыст -
11 биография
-
12 быт
муж. цардуавæр, царды уаг, цард -
13 бытовой
прил. царды –, цардуаджы –бытовые условия – цардуаджы уавæртæ
-
14 выбиться
совер.:он выбился в люди – тыхтухæнтæй размæ рацыди, адæмы рæнхъы рацыди
он выбился из сил – мæрдфæллад бакодта, йæ бон нал у
он выбился из колеи – йæ царды фæткæй аиртæсти (фæчиудта)
волосы выбились из-под шляпы – сæры хъуынтæ худы бынæй ракалдысты (разындысты)
-
15 жизнеописание
ср. царды ныв -
16 забава
жен. ивхæрсæнисчезли мирные забавы (Пушкин) – аивгъуыдтой æнцой царды ивхæрсæнтæ
-
17 забота
жен.1. (беспокойство хлопоты) мæт, сагъæс, катайон без забот и сожаленья ведет кочующие дни (Пушкин) – æнæ мæт æмæ æнæ фæсмонæй æрвиты йæ хæтгæ бонтæ
но он к заботам жизни бедной привыкнуть никогда не мог (Лермонтов) – фæлæ мæгуыр царды сагъæстыл сæхуыр йæ бон нæ баци
2. (попечение) кой, хъусдардзабота о человеке – адæймаджы кой, адæймагмæ хъусдард
-
18 карьера
сделать карьеру – карьерæ скæнын
-
19 невзгоды
мн. (ед. невзгода жен.) фыдбонтæ, зындзинæдтæ, бæллæхтæжизненные невзгоды – царды фыдбонтæ
-
20 отживать
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ЦАРДЫ АРГЪ СЛÆУУЫН — Тынг зынаргъ, истæй тыххæй бирæ бафидын, бирæ фыдæбон фæкæнын. Мæ рæдыд мын æнæхъæн царды аргъ слæууыд, артау, судзæгау, кæнын. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ БОНТÆ ТОНЫН — Æнæбары, хъизæмар цард кæнын. Æртæ зæронды ассиæгтæн фыййау цыдысты, æмæ уыдон дæр ирхæфстой сæхи, тыдтой сæ царды бонтæ. (Фæрнион, Уады унæр.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ДÆРГЪ ÆМÆ УÆРХ СБАРЫН — Уавæртæ, амæлттæ бæстон базонын. Алчи дæр нæ сбарста йæ царды дæргъ æмæ уæрх... æмæ раздæхинаг нал стæм. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ЛЕНК КÆНЫН — Хорз цæрын. Æрмæст ныфсджынæй ленк кæнын хъæуы царды уылæнтыл. (Нига, Дыууæ рæдыды.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ НÆ ТУЛЫН — Ницы нтысын, ницы рæзын, æдзух къуылымпы кæнын. Æрмæст ын царды цыдæр фарстыты нæ тылд. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ РОХТÆ РАЙСЫН — Æххæст барджын кæнын. Мах, дам, хъуамæ зæронд æгъдæуттæ ныууадзæм, нæ царды рохтæ, дам, райсæм. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ФÆКÆЛЫН — тж. ЦАРДЫ ФÆЦУДЫН Исты знак æрцæуын, исты фесафын, цардхъом нал кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ÆДÆРСГÆ ЦÆУЫН — Ницæмæй тæрсын, хиуыл фæхæцын, цардыл фæхæст уын. Уæддæр фæстаг азты мæхиуыл куы фæхæцыдтæн, царды æдæрсгæ цæуын куы райдыдтон, кæйдæр къуымты куынæуал рахау бахау кодтон, уæд мæ хæстæджытæ фæфылдæр сты. (МД. 1983, 6.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ ÆМБИС РАТТЫН — Истæуыл бирæ фæфыдæбон кæнын. Иухатт иу лæг йæ хæдзар ауæй кодта. – «Айбæрц фæфыдæбон кодтай, дæ царды æмбис раттай... ныр ыл æвиппайды дæ къух куыд систай?»... (Ф. 1968, 8.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ АХАХХ КÆНЫН — Амæлын, кæнæ та зынгæ нал уæвын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦАРДЫ КЪУЫЛЫХ КÆНЫН — Фæцудын, фæллойæ хъуаг кæнын, стыр зиан рцæуын … Фразеологический словарь иронского диалекта
